آب‌بندی فشار مثبت و منفی
آب بندی بتن چیست ؟ تمامی اجزای یک سازه دارای یک فشار مشخصی هستند که اساس آب‌بندی آن‌ها است. اگر فشار از داخل به بیرون باشد، این آب بندی فشار مثبت بتن و اگر از بیرون به داخل باشد، آب بندی فشار منفی بتن است. آب‌بندی یک از اصول مهم مهندسی است که در دوام سازه‌های بتنی تاثیر زیادی دارد. اما آب‌بندی بتن چیست و عدم توجه به آن چه مشکلاتی ایجاد می‌کند؟ برای پاسخ به این سوال ابتدا باید آب‌بندی فشار مثبت و منفی را کامل متوجه شده و با انواع روش‌های آب‌بندی آشنا شده باشیم. برای مثال در مکان‌هایی مانند یک استخر ، که نیاز به آب بندی استخر ، برای جلوگیری از نفوذ آب دارند، آب‌بندی از نوع فشار مثبت است. از نمونه مکان‌های دیگری که این نوع آب‌بندی را دارند، می‌توان حمام، مخزن آب، سرویس بهداشتی و … را نام برد. در این مکان‌ها آب از درون به قسمت بیرونی فشار وارد می‌کند. برای فشار منفی نیز می‌توان چاله آسانسور را نام برد. در این چاله‌ها فشار آب از بیرون به داخل است.
آب‌بندی اجزای یک ساختمان
هر یک از قسمت‌های مختلف یک ساختمان مانند حمام، سرویس بهداشتی، پارکینگ، چاله آسانسور و … نیاز به یک نوع آب‌بندی دارند که هرکدام با روش‌های خاصی انجام می‌شود. برای انجام آب‌بندی مثبت معمولا روش‌هایی مانند استفاده از چسب نانو، رنگ و روکش و… به کار برده می‌شود. باید توجه داشت که قبل از شروع انجام آب‌بندی ابتدا باید محل موردنظر کاملا خشک بوده و عاری از رطوبت باشد.عدم توجه به آب‌بندی اجزای مختلف یک سازه می‌تواند، باعث نفوذ رطوبت و نم به قسمت‌های مختلف آن شده و به‌ظاهر و دوام آن نیز آسیب برساند. آب‌بندی فشار منفی می‌تواند با استفاده از مواد کریستال شونده، آنی گیر یا تزریق پلی‌یورتان انجام شود. گاهی برای بعضی از قسمت‌ها نیاز به استفاده از هر دو نوع آب‌بندی مثبت و منفی است. مکان‌هایی مانند استخرهای داخل زمین از این موارد هستند که تحت تاثیر فشار بیرونی و درونی قرار دارند. در نهایت انجام هرکدام از روش‌های آب‌بندی نیازمند افرادی متخصص و تجهیزاتی به‌خصوصی است. حالا سوال این است که آب‌بندی بتن چیست و چه روش‌هایی دارد؟
آب‌بندی بتن
بتن یک ماده متخلخل است و برای جلوگیری از نفوذ رطوبت و آب به سازه بتنی، باید آب‌بندی بتن انجام شود. از این نوع آب‌بندی در همه سازه‌هایی که کنار آب قرار دارند، می‌توان استفاده کرد. دو روش آب‌بند و نم‌بند دارد و می‌توان از افزودنی بتن نیز برای آب‌بندی آن استفاده کرد. اما باید دقت داشت که هر روشی اصول مخصوص به خود را دارد و متخصصان باتوجه‌به شرایط یکی را انتخاب می‌کنند.برای جلوگیری از آسیب به بتن باید فضای خالی بین آن را کم کرده تا از نفوذ آب به آن و جریان‌پیداکردن آب جلوگیری کرد. این کار آب‌بندی بتن نام دارد. اما کاربردهای آب‌بندی بتن چیست و در چه مکان‌هایی استفاده می‌شود؟ در پاسخ می‌توان گفت که تعدادی از کاربردهای آب‌بندی بتن، در نما، بام، تونل‌ها، پارکینگ‌ها، زیرزمین، سد، استخرها، دیوارهای حائل، مخازن آب و … است.
انواع روش‌های آب‌بندی بتن چیست؟
آب بندی بتن دارای دو روش اولیه هنگام ساخت سازه و روش دوم بعد از بتن‌ریزی ساختمان است که با استفاده از تزریق یا پوشش سطحی به اجرا می‌شود. استفاده از روش اول برای آب‌بندی سازه هنگامی در حال ساخته‌شدن است ،روش بهتری نسبت به گزینه دوم است و ایمنی بیشتری نیز دارد. برای اطلاعات کامل‌تر تعدادی از روش‌های آب‌بندی بتن را آورده‌ایم:
آب‌بندی با استفاده از عایق امولسیون
یکی از روش‌های آب‌بندی بتن استفاده از ممبرین مایع یا همان عایق امولسیون است که در سطحی که در آن بتن به عمل‌آورده شده استفاده می‌شود. تاثیر این نوع آب‌بندی به نوع پرداخت بتن و مهارت نیروی کار در ایجاد سطحی یکنواخت و ضخامت مناسب آن بستگی دارد. امروزه با استفاده از تکنولوژی پیشرفته می‌توان آن را در داخل بتن هم به کار برد.
- آب‌بندی با سیستم صفحات ممبرین
صفحه ممبرین در واقع یک قیر پلیمری اصلاح شده است که با اضافه‌شدن به آسفالت باعث حساسیت کمتر آن به آسفالت شده و مواد مضر در چسباننده آن را حذف می‌کند. این روش مقاومت بتن و در نهایت خاصیت کشسانی آن را افزایش می‌دهد. اما سوال اینجا است که با وجود همه مزیت‌های این روش، معایب استفاده از آن برای آب‌بندی بتن چیست؟ در پاسخ باید گفت که در این روش نصب صفحه ممبرین سخت‌ترین قسمت آن است. باید قبل از نصب قسمت موردنظر کاملا آماده باشد، یعنی خشک بوده و حفره‌ای نداشته باشد. این کار می‌تواند برای افراد سخت باشد.
آب‌بندی با چسب
برای ایجاد چسبندگی زیاد بتن و مقاومت بیشتر آن از چسب آب‌بندی استفاده می‌شود. اجرای راحتی دارد و می‌توان از آن برای همه سطح‌هایی که نزدیک رطوبت هستند، استفاده کرد. این نوع آب‌بندی را با تزریق پلی‌یورتان و آپوکسی می‌توان به‌راحتی اجرا کرد.
آب‌بندی با پوشش مایع
این روش یکی از اقتصادی‌ترین روش‌های آب‌بندی است، چرا که اجرای راحتی دارد. در این روش می‌توان پوشش مایع را روی سطح بتنی به‌صورت مستقیم پخش کرد یا حتی آن را روی سطح موردنظر اسپری کرد. اما در اجرا باید دقت داشت که سطح نهایی یکنواخت باشد که استحکام آن حفظ شود. برای درک این موضوع ابتدا باید دانست که کارایی این روش در آب‌بندی بتن چیست و این روش برای چه محلی استفاده می‌شود.
همچنین بخوانید : کفپوش اپوکسی چیست؟
روش امولسیونی
برای سطح‌هایی که در مجاور آب قرار دارند و یا می‌توانند با مواد خورنده تماس داشته باشند، مانند بام و زیرزمین گزینه مناسبی است. مقاومت آن در برابر شعله زیاد بوده و چسبندگی زیادی نیز دارد. در هنگام اجرا بعد از تبخیر آن لایه‌ای بسیار مقاوم تشکیل می‌شود.
آب‌بندی با پلی‌یورتان
پلیمرهایی با پیوند یورتانی که بعد از واکنش، یک ساختار پایدار تشکیل می‌دهند. مزایای زیادی از جمله مقاومت در برابر نفوذ آب و خوردگی داشته و امکان آب‌بندی در هر دو فشار منفی و مثبت را نیز دارند. به سه روش تزریقی، پوششی و کفپوش مورداستفاده قرار می‌گیرند. این روش‌ها در صنایع مختلف کاربردهای زیادی دارند.
آب‌بندی با ورقه‌های پوششی
یک نوع پوشش پلاستیک با خاصیت چسبانندگی زیاد است که می‌توان آن را به‌صورت قطعه‌قطعه روی سطح بتنی قرارداد. فرد متخصص هنگام اجرای آن باید نهایت دقت را داشته باشد که این پوشش در معرض سطح دیگری قرار نگیرد. چرا که جداکردن کار سخت یا حتی غیرممکنی است. همچنین باید در ایجاد سطحی یکنواخت بدون درز و برجستگی نیز دقت بالایی داشته باشد.
آب‌بندی با نانوتکنولوژی
این نوع محصولات به دلیل ذرات ریز خود باعث جلوگیری از نفوذ آب و ایجاد مقاومت بالایی می‌شوند. آب‌بندی با تکنولوژی نانو کاملا اقتصادی بوده و از خوردگی نیز جلوگیری می‌کند. دو روشی که بر پایه نانوتکنولوژی هستند، لایه جلویی و نفوذکننده نام دارند که هرکدام کاربرد و مزایای خاص خود را دارند.
کلام آخر
یکی از اصول مهندسی که در ساخت هر سازه‌ای باید رعایت شود، انجام آب‌بندی با روش مناسب است. با آگاهی از اینکه اهمیت و مزایای آب‌بندی بتن چیست و انواع روش‌های آن، می‌توان برای اجرای آب‌بندی و انتخاب روش درست، بهتر تصمیم گرفت. البته بهتر است این کار به افراد متخصص و ماهر که در این زمینه سابقه دارند، سپرده شود. امیدواریم این مطالب از استحکام سازان ، مجری متخصص انواع اپوکسی کف و خدمات اجرایی بتنی ، برای شما عزیزان مفید بوده باشد.
