روان کننده های بتن
روان کننده های بتن و الیاف یک نوع ماده شیمیایی بر پایه نفتالین سولفونات است که باعث افزایش مقاومت و عملکرد بهتر بتن می‌شود. از این ماده شیمیایی در واقع برای نرم کردن بتن استفاده می‌کنند، روان کننده باعث ایجاد نیروی دافعه بین ذرات سیمان می‌شود و همین موضوع از سفت شدن سیمان جلوگیری می‌کند. این محصول بدون تغییر در صافی بتن، مصرف آب بتن را هم تا حد زیادی پایین می‌آورد. از مهم‌ترین مزیت‌های روان کننده‌ها افزایش استحکام و دوام بتن است و در عین حال استفاده از بتن را در ساختمان به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. شرکت تحکیم عمران دارای گواهینامه تایید صلاحیت پیمانکاری رتبه 5 رشته ساختمان وابسته و رتبه 5 رشته آب از سازمان برنامه و بودجه کشور می‌باشد و به صورت هلدینگ مشترک با شرکت استحکام سازان نوین فعالیت مینماید، ما در این مقاله قصد داریم شما را با انواع روان کننده و کاربرد آن بیشتر آشنا کنیم.
روان کننده های بتن و الیاف چیست؟
روان کننده های بتن و الیاف چیست؟ روان کننده یکی از افزودنی های بتن است که با بتن ترکیب شده و میزان آب مصرفی در بتن را بدون پایین آمدن کیفیت آن به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. این ماده بتن را روان‌تر کرده و به راحتی خلل و فرج محل ریخته شده را پر می‌کند و باعث افزایش مقاومت و استحکام بتن می‌شود. برای سدسازی و مناطقی که آب و هوایی گرم دارند، از این روان کننده‌ها در بتن‌های فله‌ای به صورت گسترده استفاده می‌کنند، اما نکته‌ای که اغلب افراد به آن توجه ندارند میزان استاندارد استفاده از این ماده شیمیایی است که زیاده روی در مصرف آن مقاومت بتن را به میزان قابل توجهی کاهش داده و در نتیجه سازه را سست می‌کند. روان کننده‌ها بیشتر در پروژه‌های عمرانی کاربرد دارد که در سطح وسیع ساخته می‌شود. آماده سازی ملات و بتن در مقادیر زیاد کار دشواری است ولی با وجود مواد روان کننده، این امکان در صنعت ساختمان سازی فراهم شده که بتوان بتن را با کیفیت بهتر و انسجام بیشتر در ساخت و ساز استفاده کرد.
تاثیر استفاده از روان کننده ها بر روی مقاومت بتن
تاثیر استفاده از روان کننده ها بر روی مقاومت بتن جز نکاتی است که استفاده کنندگان از این ماده شیمیایی همواره دغدغه آن را دارند. بتن یکی از مصالح ساختمانی پرکاربرد است که از سیمان، سنگدانه، آب و دیگر مواد معدنی تشکیل شده و برای استحکام بنا از آن استفاده می‌شود. بتن نوعی سنگ مصنوعی است که ترکیب آن با مصالح ارزان قیمت ذکر شده به ماده‌ای با مقاومت بالا و کاربردهای فراوان را می‌دهد که بیشتر در صنعت ساخت و ساز، به خصوص در مناطق مرطوب به کار می‌رود. استفاده از این ماده به مقدار مناسب و استاندارد باعث حفظ رطوبت بتن شده و در عین حال مقاومت آن را افزایش می‌دهد.
مواد اولیه روان کننده های بتن و الیاف
لیگنوسولفونات جز مواد اولیه روان کننده های بتن و الیاف می‌باشد که محصول جانبی صنعت کاغذ است، فوق روان کننده‌های بتنی را از ماده‌ای شیمیایی به نام نفتالین سولفونات یا ملامین فرمالدئید سولفونات تولید می‌کنند. نحوه عملکرد روان کننده معمولی به این صورت است که مواد فعال جذب ذرات سیمان می‌شوند و بار منفی به آنها می‌دهند که این موضوع باعث دفع بین ذرات شده و استحکام سیمان را بالا می‌برد.
انواع روان کننده های بتن
انتخاب روان کننده های بتن و الیاف را باید با توجه به محیطی که قرار است از آن استفاده شود و میزان مصرف آن را با بررسی در آزمایشگاه مشخص کرد. انواع روان کننده های بتن بر حسب ترکیباتی که دارند به سه دسته فوق روان کننده کربوکسیلاتی، فوق روان کننده نفتالینی، فوق روان کننده لیگنو سولفات تقسیم می‌شود.
فوق روان کننده کربوکسیلاتی
ماده اصلی فوق روان کننده کربوکسیلاتی اتر است و در واقع تفاوت اصلی این روان کننده با موارد مشابه هم در این ماده اولیه می‌باشد. میزان مصرف آن 2/1-5/. درصد وزن سیمان مصرفی است و عدد اسلامپ را تا 12 افزایش می‌دهد.
فوق روان کننده نفتالینی
فوق روان کننده نفتالینی همان طور که از اسم آن هم مشخص است بر پایه نفتالین که یک ماده شیمیایی است ساخته شده و باعث کاهش آب مصرفی بتن و دیرگیر شدن بتن می‌شود. از این روان کننده اغلب در مناطق معتدل و گرم استفاده می‌کنند تا میزان آب در بتن کم شود. میزان مصرف آن 1-8/. درصد وزن سیمان مصرفی استو عدد اسلامپ را تا 18 افزایش می‌دهد.
فوق روان کننده لیگنو سولفات بتن
فوق روان کننده لیگنو سولفات بتن یک افزودنی مایع است که بر روی ذرات سیمان اثر دارد، این ماده شیمیایی یک عامل روان کنندگی قوی بر روی ذرات سیمان است و تاثیر کندگیری کنترل شده هم دارد. میزان مصرف آن 8/.-3/. درصد وزن سیمان مصرفی است و عدد اسلامپ را تا 21 افزایش می‌دهد.
بیشتر بخوانید : چسب های ساختمان
محاسن استفاده از روان کننده بتن
در چند سال اخیر استفاده از روان کننده‌ها در پروژه‌های عمرانی افزایش چشمگیری داشته که یکی از دلایل اصلی آن مقرون به صرفه بودن این ماده است که موجب کاهش مصرف بتن هم می‌شود، از دیگر محاسن استفاده از روان کننده بتن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش عدد اسلامپ و روانی بتن
- کاهش میزان آب به سیمان
- کاهش عیار سیمان
- افزایش مقاومت فشاری
- امکان استفاده از مواد روان کننده در بتن های با سنگدانه‌های نامناسب
- امکان استفاده در قالب‌های نازک و پر میلگرد
- قابلیت پمپاژ بتن
مضرات استفاده از روان کننده بتن
مضرات استفاده از روان کننده بتن زمانی بیشتر نمود پیدا می‌کند که روان کننده بیش از حد لازم و استاندارد به بتن اضافه شود که این کار پیامدهای زیادی همچون آب انداختن بیشتر، جداشدگی و کندگیری را به همراه دارد. آب انداختن بیش از حد باعث از هم پاشیدگی بتن می‌شود و مقادیر بیشتر استفاده از این افزودنی‌ها معمولا موجب کندگیری بتن می‌گردد. تعیین مقدار مطلوب استفاده از این افزودنی‌ها باید بر اساس مقادیر پیشنهادی توسط تولید کننده به بتن اضافه شود. برای اینکه بتن پس از اضافه کردن روان کننده های بتن و الیاف مقاومت خود را از دست ندهد، در آزمایشگاه روان کننده با بتن ترکیب شده و پس از انجام آزمایش‌های لازم میزان دقیق روان کننده‌ای که باید به کار برود را مشخص کرده و به مصرف کننده نهایی اعلام می‌کنند.
چگونگی عملکرد روان کننده ها
چگونگی عملکرد روان کننده ها را اگر بخواهیم به صورت دقیق شرح دهیم، باید ابتدا به میزان آب مصرفی در ترکیب بتن اشاره کنیم. روان کننده‌ها باعث کاهش مصرف آب در مخلوط بتن با سایر مواد می‌شود، کاهش میزان آب در بتن اما اگر به شکل صحیح انجام شود منجر به افزایش کارایی شده و ملات را چسبنده‌تر می‌کند. روان کننده ها معمولا نوعی رزین محلول نمکی هستند و رنگ آنها در اکثر مواقع قهوه‌ای تیره است و به صورت مایع یا پودر برای مصرف به فروش می‌رسند. در واقع بهتر است اینطور بگوییم که عملکرد اصلی روان کننده بتن، افزایش کارایی و کاهش اسلامپ برای سهولت در امر بتن ریزی و پرداخت می‌باشد.
نکات ایمنی در زمان کار با روان کننده بتن
برای جلوگیری از هرگونه صدمات جانی و مالی رعایت نکات ایمنی در زمان کار با روان کننده بتن بسیار اهمیت دارد و دانستن برخی نکات در مورد این مواد کار نگهداری از آن را هم برای ما آسان تر می‌کند. روان کننده‌های بتن جزو مواد آتش‌زا نیستند و از این نظر نگهداری آن راحت می‌باشد ولی باید حتما این مواد را در محلی خنک و خشک با با تهویه مناسب و دور از منابع احتراق، نگه داشت، روان کننده‌ها باید دور از نور خورشید باشند. در زمان کار با روان کننده‌ها همراه داشتن برخی تجهیزات ایمنی ضروری است که از جمله این مواد می‌توان به:
- استفاده از ماسک فیلتردار برای مکان‌هایی که تهویه مناسب وجود ندارد.
- استفاده از دستکش‌های محافظ مقاوم در برابر مواد شیمیایی
- استفاده از عینک‌های ایمنی با حفاظ جانبی
- استفاده از لباس کار مناسب جلو بسته
- از سیگار کشیدن در محیطی که روان کننده‌ها قرار دارند، باید جدا خودداری شود.
- باید دست‌ها و صورت خود را در پایان کار کاملاً تمیز کنید.
استاندارد های روان کننده بتن
برای اینکه بتوانیم به بتن ماده‌ای اضافه کنیم باید این موضوع رو ابتدا به تایید ناظر پروژه برسانیم، شرکت تولید کننده باید ماده روان کننده را در آزمایشگاه‌های خود بررسی کرده و نتایج آن را به اطلاع مصرف کننده برساند. روان کننده‌ها مطابق استانداردهای جهانی باید تولید شود، این استانداردها عبارتند از:
- ASTM C494
- ISIRI 2930
- ACI 212.3r
شرکت‌های تولید کننده مواد افزودنی به بتن باید علاوه استانداردهای جهانی، استاندارد ملی ایران (ISIRI) در مورد افزودنی‌های بتن، ملات و دوغاب را هم در مواد تولیدی خود رعایت کنند. بخش اول یعنی استانداردهای جهانی در قالب الزامات مشترک و بخش دوم مربوط به استانداردهای ایران در نمونه‌برداری، کنترل و ارزیابی تطبیق برای کنترل افزودنی بتن به کار برده می‌شود. از جمله استانداردهای دیگری که در این زمینه کاربرد دارد، استاندارد ملی ایران 3203 و 3206 و 8117 است که مربوط به بررسی خواص بتن و آزمایش‌های مرتبط با آن می‌باشد. کارشناسان و متخصصان باید در زمان بررسی کیفیت این مواد علاوه استاندارد های روان کننده بتن باید به سه فاکتور اصلی هم توجه نمایند:
- کاهش آب
- مقاومت فشاری 7 روزه و 29 روزه
- مقدار هوای بتن تازه (حداکثر دو درصد حجمی)
لازم است این موارد با بتن نمونه ساخته شده تحت استاندارد 8117 مطابقت داده شود، مواد تولیدی شرکت هم با آزمون‌های PH و یکنواختی محلول و میزان کلر به صورت منظم بررسی می‌گردند.
قیمت روان کننده بتن
در پروژه‌های عمرانی باید به هزینه‌ها و میزان خرید مواد مصرفی توجه ویژه‌ای کرد، یکی از مصالح پر مصرف در انواع پروژه‌های عمرانی بتن است که معمولا دست اندرکاران پروژه‌ها برای کاهش میزان مصرف این ماده و صرفه جویی در هزینه‌ها در این زمینه از روان کننده‌ها استفاده می‌کنند، قیمت روان کننده بتن به نسبت سایر افزودنی‌ها به این ماده بسیار ارزان و مقرون به صرفه است. البته این موضوع نباید مصرف‌کنندگان را به اشتباه بیندازد و آنها را به مصرف اشتباه این افزودنی سوق دهد، باید استفاده از این ماده مطابق دستورالعمل‌ها و براساس استانداردها باشد تا نتیجه مطلوب حاصل شود. میزان غلظت روان کننده بتن امری بسیار ضروری است و حجمی که از آن برای نمونه کار مورد مصرف قرار می‌گیرد، تعیین‌کننده هزینه نهایی و تصمیم‌گیری برای خرید می‌باشد.
هم چنین ببینید : آب بندکننده های بتن
سوالات متداول
۱. استفاده از روان کننده ها چه تاثیری بر روی مقاومت بتن دارد؟
روان کننده یک نوع ماده شیمیایی است که اگر به میزان صحیح از آن استفاده شود، باعث کاهش مصرف آب در بتن شده ولی در عین مقاومت و استحکام بتن را افزایش می‌دهد، از این ماده بیشتر در مناطق مرطوب استفاده می‌کنند تا میزان آب مصرفی و رطوبت بتن را کاهش دهند.
۲. استفاده از روان کننده بتن چه مزیت‌هایی برای مصرف کننده دارد؟
- استفاده از روان کننده عدد اسلامپ و روانی بتن را افزایش می‌دهد
- کاهش میزان آب و عیار سیمان
- افزایش مقاومت فشاری
- امکان استفاده در قالب‌های نازک و پر میلگرد
- افزایش قابلیت پمپاژ بتن
۳. از چه تجهیزات ایمنی برای کار با روان کننده بتن باید استفاده کرد؟
- در زمان کار با روان کننده‌ها اگر فضا تهویه مناسب ندارد باید حتما از ماسک فیلتردار استفاده کنید.
- روان کننده نوعی ماده شیمیایی است به همین دلیل برای دست زدن به آن حتما باید از دستکش‌های محافظ مقاوم در برابر مواد شیمیایی استفاده شود.
- استفاده از عینک‌های ایمنی و لباس کار مناسب در زمان تماس و کار با روان کننده‌ها ضروری است.
نتیجه‌گیری
اما امروزه پروژه‌ها در ابعاد وسیعی اجرا می‌شود و به همین دلیل میزان ملات و بتن مورد نیاز به شکل چشمگیری افزایش می‌یابد. مدیران پروژه برای کاهش هزینه‌ها و افزایش استحکام بتن به خصوص در مناطقی که رطوبت هوا بالا است از مواد شیمیایی روان کننده استفاده می‌کنند. این ماده شیمیایی به میزان مشخصی مطابق استانداردهای جهانی با بتن ترکیب شده و بتن را به ماده‌ای نرم و در عین مستحکم تبدیل می‌کنند.
در واقع روان کننده عامل کاهش آب در بتن است که بر افزایش مقاومت بتن و بهبود کیفیت و کارایی آن تاثیر مثبت دارد. استفاده از بتن فوق روان کننده تقاضای بتن را 25 تا 35 درصد کاهش می‌دهد. شرکت تحکیم عمران یکی از معتبرترین شرکت‌های پیمانکاری در ایران می‌باشد که گواهینامه‌ها و مجوزهای مختلفی را هم در زمینه تولید انواع بتن و پوشش‌های محافظ سطح دارد، این مجموعه حرفه‌ای به صورت هلدینگ مشترک با شرکت استحکام سازان نوین فعالیت می‌کند. شما برای استعلام قیمت روان کننده بتن و فوق روان کننده بتن می توانید با مشاوران ما تماس حاصل فرمایید.
