طی سالیان گذشته به دلیل به وجود آمدن زلزله های زیان‌بار و رویدادها و اتفاقات مختلف، تمایل افراد به مقاوم سازی و سبک سازی ساختمان و حتی ایمنی آن بیشتر شده است. از مصالح ساختمانی که به ایمن بودن و سبک تر شدن ساختمان ها کمک می کند، مایع فوم بتن است که یک نقش غیرسازه‌ای را در ساختمان ایفا می کند و نسبت به بتن های معمولی دارای چگالی کمتری است.
مایع فوم بتن چیست؟
فوم بتن یک مایع کف زا یا می توان گفت سورفکتانتی است که در برابر آب بعد از رقیق شدن به دلیل هوای فشرده ای که دارد در آن حباب های ریز و ماندگاری در حدود ۳% تا ۸% میلی متر ایجاد می شود. به صورت کف خامه ای در مخلوط بتن استفاده می‌شود که بیشترین استفاده را در صنعت ساختمان سازی دارد. این مایع از انواع بتن های اسفنجی محسوب می شود و از حداقل ۲۰ درصد حجم و دوغاب سیمانی تشکیل شده است.
فوم ماده ای تشکیل شده از حباب های هوا است که با حبس کردن آن در یک ملات یا دوغاب سیمانی، توانایی ساخت مایع فوم بتن با چگالی پایین ایجاد می‌شود. بتن دارای نام های مختلفی مانند: بتن سبک، کفی، بتن هوادار، متخلخل و اسفنجی است. این بتن از پرکاربردترین نوع بتن سبک محسوب می شود.
در کل این فوم بتن ملاتی متشکل از آب، سیمان، فوم کف زا، ماسه بادی یا نرم است که دارای مقاومت های زیادی در مقابل وزن های بالا، ترک خوردگی و انقباض است و هزینه های ساختمان و نیروی کار اضافی را کاهش می‌دهد. مایع فاقد هرگونه ماده سمی بوده و از مصالح سازگار با محیط به شمار می رود.
بیشتر بخوانید: کفپوش اپوکس
انواع فوم بتن کدام است؟
از اصلی ترین و مهم‌ترین عواملی که کاربرد و تقسیم بندی فوم بتن را تعیین می کند، مقدار چگالی آن است. این ماده طبق چگالی های موجود به سه نوع ماده تقسیم می شود. انواع فوم بتن طبق چگالی شامل تقسیم‌بندی زیر است:
چگالی بالا (سازه‌ای)
فوم بتن دارای چگالی ۱۲۰۰ تا ۱۸۰۰ کیلوگرم در متر مکعب است که برای ساخت دیوارهای جداکننده، دیوارهای باربر و بلوک های پیش ساخته برای اجزای باربر استفاده می‌شود.
چگالی متوسط
این نوع فوم بتن دارای چگالی ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب است و بیشتر برای ساخت بلوک های پیش ساخته و برای اجزاء غیر باربر استفاده می‌شود.
چگالی پایین (سبک)
مایع فوم بتن هم شامل چگالی ۳۰۰ تا ۶۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب است که به عنوان بتن اسفنجی سبک یا به اختصار CLC و بتن سبک معروف است. این نوع بتن یک عایق بسیار مناسب برای صدا و حرارت به شمار می‌آید. به دلیل چگالی پایینی که دارد، مقاومت بسیار خوبی در مقابل رطوبت، آتش سوزی و حمله حشرات داشته و می‌تواند یک جایگزین مناسب برای پشم چوب و پشم شیشه تبدیل شود.
ویژگی های آن چیست؟
همان‌طور که توضیح داده شد، مایع فوم بتن به دلیل چگالی که دارد، وزن آن از بتن معمولی کمتر است. وزن ساختمان ها را کاهش می‌دهد و همین موضوع در زمان بروز اتفاقاتی مانند زلزله، صدمات کمتری به ساختمان وارد می کند. از ویژگی های دیگر این فوم بتن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- این فوم تاثیر منفی در مقاومت بتن ایجاد نمی کندو دانسیته را هم کاهش می دهد.
- به دلیل وجود حباب های ریز در بتن مقاومت آن را تا حدود ۴.۱ افزایش می دهد.
- دارای ph خنثی است.
- موجب می‌شود بتن حتی در دمای پایین هم زودگیرتر شود.
- باعث سبک سازی بتن می‌شود.
بیشتر بخوانید: اپوکسی کف
کاربرد فوم بتن
با توجه به مزایایی که مایع فوم بتن در ساختمان سازی دارد، می توان گفت از مهم‌ترین کاربرد این بتن سبک استفاده در بلوک های سبک سقفی و دیواری و حتی از این بتن در کف سازی و شیب بندی هم استفاده می‌شود. مایع فوم بتن کاربردهای سازه ای و غیرسازه ای در ساختمان ها ایجاد می کند و نقش بسیار مهمی در کاهش وزن ساختمان در قسمت غیر سازه ای دارد. از کاربردی‌ترین موارد استفاده این فوم در کف سازی طبقات ساختمان ها است که توسط دستگاه فوم بتن در سرعت بالا انجام می‌شود.
به جای استفاده از پوکه ریزی در کف ها، از ترکیبات فوم بتن در سبک سازی کف ها استفاده می کنند که نوعی عایق حرارتی و صوتی برای ساختمان ها محسوب می شود. از کاربرد های دیگر این بتن ساخت دیوارهای یکپارچه در انواع گرم‌خانه ها، سالن ها، سردخانه‌ها و… است. به دلیل عایق بودن این بتن و وزن سبکی که دارد در شیب بندی پشت بام ها از آن استفاده می شود. برای پر کردن حفره های ایجاد شده در زیر سازی راه‌ها و خیابان‌ها هم بسیار کاربرد دارد. مایع فوم بتن روان بود و به عنوان پرکننده هم استفاده می‌شود.
بررسی مزایای فوم بتن
گفته می‌شود که مایع فوم بتن از جدید ترین مصالح در صنعت ساخت و ساز بوده و بسیار طرف‌دار دارد. به دلیل ویژگی هایی چون وزن پایین و مقاوم بودن در مقابل آتش و عایق حرارتی و… بسیار محبوب است. از دیگر مزایای این فوم بتن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- وزن سبک فوم بتن
- سرعت بالا و روش آسان ساخت
- عایق حرارتی، صوتی و جذب صدا
- مقاومت فشار بالا، مقاومت در برابر آتش
- ارزان تر از بتن سنتی و معمولی
- اثرات زیست محیطی
- جذب آب و نفوذپذیری بالا
- حذف ماهیچه کشی و عدم خسارت زدن به تاسیسات کف
معایب آن چه مواردی است؟
همه مصالح با توجه به مزایای که برای استفاده دارند، شامل معایبی نیز هستند که فوم بتن از آن مستثنی نیست. این معایب شامل موارد زیر می شوند:
- احتمال پدیدار شدن انقباض یا اف بتن و در نهایت ترک خوردگی
- کاهش مقاومت و کاهش چگالی
- وابستگی زیاد و دوام نسبت به فضاهای متخلخل متصل به کل فضای متخلخل
- وابستگی به هزینه های تمام شده سیمان
- نیاز به متخصص برای نصب قطعات پیش ساخته نیاز
بیشتر بخوانید: آب بندی استخر
کلام پایانی
مایع فوم بتن ماده ای شیمیایی بوده و نباید در محیط های کوچک و بسته از آن استفاده کرد. اگر حرارت زیاد شود موجب بخار شدن ماده درون فوم می شود که برای سلامتی مضر است. برای خشک شدن این بتن نباید عجله کرد؛ زیرا موجب کاهش مقاومت بتن می شود و جمع شدگی در آن اتفاق می‌افتد.
