انواع پوشش های ضد خوردگی در جهت مقاوم سازی انواع سطوح، به خصوص فلزها استفاده می شود. اصطلاح خوردگی به این معنا است که ماده ای در اثر واکنش شیمیایی با الکتروشیمیایی با محیط اطراف خود، تخریب می شود. به طور کل، زمانی که صحبت از خوردگی می شود، به فلزات اشاره داریم اما می تواند شامل مواد غیرفلزی مانند سرامیک، پلیمر و پلاستیک نیز باشد. وظیفه پوشش های ضد خوردگی محافظت از این مواد در برابر تخریب است. در این مقاله استحکام سازان قصد داریم تا به انواع پوشش ضد خوردگی و کاربردهای آن بپردازیم.
پوشش ضد خوردگی چیست؟
اشاره کردیم که پوشش های ضد خوردگی به منظور محافظت از انواع مواد استفاده می شوند. خوردگی نه تنها بر استحکام و دوام یک ماده تاثیر می گذارد، بلکه خسارت های مالی و جانی نیز می تواند داشته باشد. تخریب تجهیزات و نشت محصول، به خصوص در صنایع شیمیایی بسیار مهم است و عدم توجه و نگهداری صحیح از آنها تهدیدی برای محیط زیست و سلامت انسان خواهد بود. برای بهبود عملکرد و طول عمر فلزات یا هر ماده دیگری می توانید از پوشش ضد خوردگی استفاده کنید. این پوشش در واقع به صورت یک قربانی عمل می کند و یک لایه مانع است تا موادی که باعث خوردگی می شوند به فلز نفوذ نکنند. علاوه بر بهبود کارایی فلزات، باعث کاهش هزینه های نگهداری و تعویض و همچنین، کاهش انتشار آلاینده ها خواهند شد.
انواع مواد ضد خوردگی
مواد ضد خوردگی در سه دسته اصلی شناسایی و تقسیم می شوند:
- مواد ضد خوردگی عمومی: به صورت یک لایه محافظ بر روی انواع آهن آلات قرار می گیرد و سرعت فرآیند خوردگی و زنگ زدگی را کاهش می دهد.
- مواد ضد خوردگی آندی: به صورت یک لایه بر روی ماده فلزی قرار می گیرد و مانع از اکسیداسیون آهن خواهد شد و بیشتر در حفظ لوله ها به کار برده می شود.
- ضد خوردگی کاتدی: در این حالت در بخش کاتد آهن لایه ای ایجاد می گردد تا مانع از خوردگی فلز شود.
انواع پوشش ضد خوردگی
پوشش های مورد استفاده معمولا سه نوع هستند: فلزی، آلی و معدنی. در ادامه به جزئیات بیشتر درباره آنها خواهیم پرداخت.
- پوشش های فلزی: کاربرد این نوع پوشش شامل رسوب الکتریکی، غوطه وری داغ، رسوب بخار و شعله دهی می شود.
- پوشش های معدنی: در این حالت از موادی در جهت تبدیل شیمیایی و اسپری کردن روی محیط استفاده می شود.
- پوشش های ارگانیک: این کاربرد شامل ایجاد یک مانع بین مواد بستر و محیط است. پوشش هایی مانند رنگ ها، لاک ها و دیگر مواد موثری که می توانند از فلزها محافظت کنند.
انواع رنگ های پوشش ضد خوردگی
رنگ ها به صورت مایع روی سطح جامد مورد نظر پخش می شوند و با خشک و سفت شدن، یک لایه پیوسته و چسبنده ایجاد می کنند. رنگ های صنعتی به عنوان پوشش حافظتی ضد اسید نیز استفاده می شوند و شامل انواع مختلفی هستند:
● رنگ صنعتی اپوکسی
● رنگ صنعتی پلی یورتان
● رنگ کولتار اپوکسی
● رنگ های پایه حلالی
● رنگ صنعتی بر پایه آب
● رنگ های بدون حلال
● رنگ آستر
● رنگ میانی
رنگ ها اساسا از سه جزء اصلی و افزودنی های مختلف تشکیل می شوند. اجزای اصلی شامل بایندر (که با نام های رزین، فیلم یا پلیمر نیز شناخته می شود)، رنگدانه و حلال است. از این اجزا، دو مورد اول، لایه نهایی رنگ خشک را تشکیل می دهند. حلال تنها برای اعمال رنگ و تشکیل لایه اولیه ضروری است. رنگ های صنعتی ضد خوردگی بیشتر در جهت جلوگیری از خوردگی در سازه های صنعتی استفاده می شوند. استفاده از آنها بر روی سطوح چوبی و پلاستیکی نیز امکان پذیر است.
پوشش های ضد خوردگی ترموست
در این حالت، پوشش در دو بسته جداگانه است و باید قبل از اجرا، بلافاصله با هم ترکیب شوند. این ترکیب به صورت دو مرحله ای عمل می کند. در مرحله اول حلال تبخیر و فیلم خشک می شود. در مرحله بعدی فیلم با یکی از چهار روشی که در زیر آورده ایم، تقویت خواهد شد:
● واکنش با اکسیژن اتمسفر
● واکنش با یک عامل پخت شیمیایی
● واکنش با آب
● گرمایش مصنوعی
رزین های اپوکسی
رزین ها اهمیت ویژه ای دارند و به عنوان یکی از مهم ترین پیشرفت ها در فناوری پوشش ضد خوردگی شناخته می شوند. اپوکسی ها با مواد پخت مخصوص، در دمای منفی 5 درجه سانتی گراد پخته یا تثبیت می شوند. انتخاب عامل پخت بسیار مهم است، چرا که ویژگی خواص فیلم را مشخص خواهند کرد. اپوکسی ها هم در شرایطی که اپوکسی کف در زیر آب و هم بالای آب باشد هم استفاده می شوند. در برابر بسیاری از محیط های دریایی از جمله حفاظت کاتدی با استفاده از روی یا سایر آندها مقاومت خوبی از خود نشان می دهند.
پوشش ضد خوردگی پلی یوریا
این نوع پوشش در حالت پلی یوریا گرم، از آنجایی که به تجهیزات سنگین و حرفه ای نیاز دارد، برای صنایع بزرگ استفاده می شود. در نیروگاه ها، محیط های دریایی، تجهیزات آب و فاضلاب و مخازن مواد شیمیایی از این نوع پوشش استفاده می کنند. زمان آماده شدن آن بسیار کم است و طول عمر و دوام بالایی دارد.
دسته بندی پوشش های ضد خوردگی با توجه به کاربرد
پوشش ضد خوردگی ممکن است در یکی از دو دسته کلی زیر قرار گیرد:
- محصولاتی که در ساختمان جدید به کار می روند.
- محصولات مناسب برای نگهداری و تعمیر که شامل تعمیرات اساسی و نگهداری داخلی می شوند.
انواع پوشش های ضد خوردگی که برای نگهداری و تعمیر استفاده می شوند، معمولا به صورت یک بسته بندی کامل هستند. حالت تک بسته کمک می کند تا از مشکلات اندازه گیری و اختلاط مقادیر که در محصولاتی که به صورت بسته های جداگانه تولید می شوند، جلوگیری شود.
پوشش ضد خوردگی باید با توجه به محل استفاده انتخاب شود. به عنوان مثال، پوشش های ضد خوردگی مورد استفاده برای بیرون ساختمان مسکونی با رنگ های ضد خوردگی که برای مخازن روی دریا و اقیانوس استفاده می شوند، متفاوت هستند؛ زیرا تنش خوردگی وارد شده بر مخازن بسیار بیشتر است. همچنین، دسترسی به مخازن بسیار دشوارتر است، در نتیجه باید از یک پوشش موثر (و اغلب گرانتر) برای حفظ وضعیت فولاد استفاده نمود.
سوالات متداول
۱. پوشش ضد خوردگی چیست؟
پوشش های ضد خوردگی از موادی تشکیل می شوند که مانع از ایجاد واکنش شیمیایی و الکتروشیمیایی میان فلز و محیط خواهند شد.
۲. بهترین گزینه پوشش ضد خوردگی برای محیط های نزدیک به آب دریا کدام است؟
پوشش ضد خوردگی پلی یوریا و ضد خوردگی ترموست در محیط های نزدیک به آب قابل استفاده هستند.
سخن پایانی
پوشش ضد خوردگی می تواند در صنایع بزرگ و کوچک مانع از بین رفتن تجهیزات و محیط شود. با استفاده از آن در هزینه ها در طولانی مدت صرفه جویی خواهید کرد. انواع مختلفی از پوشش های ضد خوردگی وجود دارند که هر یک برای محیط و تجهیزات متفاوتی مناسب خواهند بود. جهت انتخاب و خرید بهترین پوشش ضد زنگ و خوردگی با مشاوران استحکام سازان در تماس باشید.
